Wet verplichte ggz
Als psychiater (in opleiding) kan je betrokken raken bij de voorbereiding, inzet en afbouw van verplichte zorg en de vele juridische processen en procedures daaromheen. Dat kan complex en uitdagend zijn. De NVvP zet zich in voor de best mogelijke uitvoeringspraktijk van de wetgeving die de verplichte zorg in de ggz regelt.
Verplichte zorg
Verplichte zorg grijpt in op de meest fundamentele rechten en waarden van de mens. Er worden dan ook strenge eisen gesteld aan het inzetten van verplichte zorg. De Wet verplichte ggz (Wvggz) regelt sinds 2020 de rechten van mensen die vanwege hun psychische stoornis gevaarlijk gedrag (kunnen) vertonen en hiervoor zorg en ondersteuning nodig hebben. Uitgangspunten zijn:
- vrijwillig waar kan, verplicht waar nodig
- er mogen geen minder bezwarende alternatieven voorhanden zijn
- verplichte zorg mag niet langer worden ingezet dan noodzakelijk
- verplichte zorg moet effectief en veilig zijn
De Wvggz kent twee procedures; een zorgmachtiging via de rechter en een crisismaatregel via de burgemeester (bij spoed). Vormen van verplichte zorg kunnen zijn: medicatie toedienen, medische controles doen of opname in een ggz-instelling.
Een toelichting op de Wvggz vind je in deze video van het Ministerie van VWS.
Op de website www.dwangindezorg.nl vind je ook veel andere aanvullende informatie over de Wvggz.
Wat de NVvP rond de Wvggz doet
De Wvggz is een complexe wet, ook wat betreft de uitvoering. Het brengt bijvoorbeeld een enorme hoeveelheid aan gegevensuitwisseling en informatieverplichtingen met zich mee. Sinds de totstandkoming van de Wvggz, hamert de NVvP al op de beperking van de administratieve lasten voor de psychiater. De wet zou beter moeten aansluiten op de uitvoeringspraktijk, met waarborging van goede en veilige zorg.
Samen met de Commissie Wet- en Regelgeving (CWER) en de Afdeling Geneesheer-Directeuren, geeft de NVvP advies en input rondom de evaluatie en wetswijziging van de Wvggz. Ook zijn we betrokken bij andere wetgeving die de Wvggz raakt, zoals de Jeugdwet, Wet zorg en dwang en Wet forensische zorg. In dat kader stemmen we voortdurend af met andere relevante beroeps- en branchepartijen en ketenpartners zoals het OM, VNG en VWS.
Kennis van de Wvggz
Enkele van de kernrollen van de Wvggz zijn toebedeeld aan de psychiater, onder meer in de hoedanigheid van zorgverantwoordelijke, onafhankelijk medisch expert of geneesheer-directeur. Maar ook in algemene zin is het voor een psychiater (in opleiding) belangrijk om te weten:
- Wie op grond van de wet verplicht zorg kan krijgen
- Wanneer het kan worden ingezet en hoe het kan worden afgebouwd of zelfs voorkomen
- Wat de verschillende titels zijn op grond waarvan verplichte zorg kan worden verleend
- Welke overige actoren de wet kent
- Welke aanpalende wetgeving van belang is vanwege samenloop
De NVvP en de RINO Groep bieden gezamenlijk een (geaccrediteerde) e-learning aan over toepassing van de Wvggz. Daarmee breng je snel en gericht je kennis over de nieuwe wetgeving op peil en heb je handvatten voor toepassing van de wet in de praktijk. Meer informatie
Informatieproducten en publicaties
De NVvP was één van de ketenpartners in het landelijk ketencoördinatieteam (opgeheven in 2023), waarin activiteiten m.b.t. de implementatie van de Wvggz werden ondernomen. Zo zijn er in samenwerking veel verschillende informatieproducten gemaakt voor patiënten, naasten en voor professionals. In de kennisbank (zie hieronder) vind je de producten die voor psychiaters relevant zijn. Andere interessante producten en publicaties zijn:
- Brochure MinVWS zorgmachtiging voor professionals
- Brochure MinVWS crisismaatregel voor professionals
- Toetsingskader Inspectie Verplichte zorg
- Toetsingskader Inspectie Terugdringen separeren en afzonderen 2016
- Zorgstandaard Assertieve en verplichte zorg
- Eindrapporten ZonMw over eerste evaluatie Wvggz en Wzd
Kennisbank
- Werkafspraken aanvraag en uitvoering zorgmachtiging
- Werkafspraken aanvraag en voorbereiding zorgmachtiging bij einde detentie
Uitgelicht
Kennisbank
Informatieproducten uitvoering Wet verplichte ggz (Wvggz)
Handreiking
Van 2020 tot en met 2022 was de NVvP één van de partners van het Ketencoördinatieteam Wvggz (KCT). Het team…
Leidraad Rookvrije GGZ in de context van verplichte zorg
Leidraad
Deze leidraad van de NVvP afdeling Verslavingsspychiatrie helpt ggz-instellingen om een rookvrije omgeving te creëren binnen de verplichte ggz-zorg. Het biedt…
Contact
Heb je vragen over de Wet verplichte ggz? Neem contact op met NVvP juridisch beleidsadviseur Margot Klooster via m.klooster@psychiatrie.nl.